Europejski Standard Edukacji Medialnej dla osób pracujących z młodzieżą

20.04.2018

Czy świadomie i krytycznie korzystasz z mediów cyfrowych? Czy umiesz przekazać tę wiedzę innym? Oceń kompetencje i poszerzaj wiedzę dzięki specjalnie przygotowanym materiałom edukacyjnym. Więcej

Pobierz PDF Rozwiń wszystkie

Korzystanie z informacji

a

Wyszukuję, analizuję, porównuję i krytycznie oceniam informacje.
Korzystam z różnorodnych źródeł, aby weryfikować znalezione informacje.

Przy ocenie wiarygodności informacji zwracam uwagę na: autora/autorkę i jego/jej znajomość tematu, instytucję publikująca informację, odniesienia do innych źródeł, czas publikacji, poprawność językową, oceny i komentarze użytkowników itd.

Zdaję sobie sprawę, że niektórzy celowo zamieszczają fałszywe informacje (zjawisko dezinformacji, tzw. fake news).

Wiem, jak działają wyszukiwarki internetowe: jak utworzyć frazę wyszukiwawczą, jak używać słów kluczowych, co decyduje o pozycji strony na liście wyników wyszukiwania.

Wiem, że informacje, do których mam dsotęp za pośrednictwem wyszukiwarki i mediów społecznościowych są zależne od słów kluczowych, algorytmów i historii przeglądanych stron, co sprawia, że do różnych użytkowników docierają różne informacje.
Przykłady
Materiały

Tworzenie komunikatów medialnych

a

Umiem tworzyć i krytycznie odbierać teksty medialne (filmy, fotografie, plakaty, sztukę wideo).
Rozumiem, że przy formułowaniu komunikatów medialnych używa się właściwego im języka audiowizualnego. Ich przekaz zależy od użytych kadrów, ustawienia kamery, oświetlenia, kolorów, dźwięków i montażu.

Wiem, że różne formy ekspresji medialnej mają własne podkategorie i gatunki (np. kino, telewizja i internet utworzyły różne gatunki, takie jak film fabularny, dokument, komedia, thriller, program na żywo, reportaż, fantastyka naukowa), które posługują się określonym stylem i konwencją. Wiem też, że formy pisemne mają określone cechy (notatka na blogu różni się od notatki prasowej, artykułu w tygodniku, e-maila czy postu na Facebooku).

Umiem wyrazić własną opinię i podjąć dyskusję na temat fabuły filmu, przekazu, wykorzystania dźwięków i obrazów, jak również dodatkowych środków wyrazu, takich jak muzyka, aktorstwo, scenografia, W ten sposób tworzę warunki do prowadzenia dyskusji i wyrażania różnych opinii wśród członków grupy.

Wiem, że przekazy medialne prezentują tylko wycinek rzeczywistości, np. reporter lub twórca filmiku wybiera rozmówców i komponuje kadr, przez co może ujawnić lub ukryć informacje.

Rozumiem, że przekazy medialne odzwierciedlają nie tylko to, co jest zaprezentowane na ekranie, ale także kontekst kulturowy i okres historyczny, w którym powstały, np. film o bohaterze historycznym będzie odzwierciedlał opinię producenta na temat tego bohatera.

Zdaję sobie sprawę, że miejsce i urządzenie, z którego korzystam (czy oglądam film sam, w grupie czy w miejscu publicznym), mają wpływ na sposób, w jaki odbieram przekaz medialny, i na to jak dzielę się opinią o nim.
Przykłady
Materiały
b

Korzystam z różnych narzędzi medialnych, sprzętu i aplikacji.
Umiem podłączyć i skorzystać z różnych narzędzi technicznych, np. drukarki, kamery, konsoli do gier, urządzenia mobilnego itd.

Korzystam z oprogramowania i aplikacji potrzebnych do realizacji projektów medialnych, np. programów do edycji zdjęć, dźwięku, wideo, pakietu biurowego, programów do tworzenia gier.

Tworzę i redaguję informacje na potrzeby różnych kanałów medialnych, biorąc pod uwagę ich potencjał i ograniczenia, jak również potrzeby mojej grupy docelowej.

Tworzę prezentacje w różnych formach, np. blog, kanał YouTube, wystawa.

Rozwiązuję proste problemy techniczne. W razie potrzeby wiem, gdzie szukać pomocy, np. na specjalistycznym forum.
Przykłady
Materiały
c

Eksperymentuję z nowymi technologiami i innowacyjnym wykorzystaniem mediów.
Dostrzegam wartość kultury remiksu i wprowadzam jej elementy do pracy z młodzieżą.

Próbuję swoich sił w tworzeniu interaktywnych doświadczeń artystycznych, takich jak np. instalacja dźwiękowa w klubie młodzieżowym.

Eksperymentuję z kodowaniem, sprzętem i oprogramowaniem w celu włączenia ich do pracy z młodzieżą.
Przykłady
Materiały

Bezpieczne i aktywne korzystanie z mediów

a

Znam zagrożenia związane z korzystaniem z mediów i umiem dbać o własne bezpieczeństwo.
Rozumiem, że media społecznościowe mogą być wykorzystywane do izolowania, nękania, molestowania i wykorzystywania innych. Zachęcam młodych ludzi do proszenia o pomoc w takich sytuacjach.

Wiem, jak istotne jest krytyczne podejście do motywacji osób spotkanych w internecie, w celu uniknięcia phisingu i manipulacji.

Wiem, że organizacje ekstremistyczne nawołują do konfliktów i nienawiści, chcąc osiągnąć polityczne korzyści. Aby oprzeć się tym praktykom, korzystam z różnorodnych i wiarygodnych źródeł informacji.

Umiem zainstalować i korzystam z oprogramowania antywirusowego, filtra spamu, szyfrowania komunikacji itd.

Umiem ocenić, czy dany program lub sieć są bezpieczne.
Przykłady
Materiały
b

Przestrzegam prawa w korzystaniu z sieci (np. prawo autorskie, ochrona danych i wizerunku).
Nie publikuję zdjęć innych osób bez ich zgody. Wiem, że w przypadku osób niepełnoletnich konieczna jest zgoda rodzica/opiekuna.

Wiem, co to są wolne licencje i jak szukać muzyki lub zdjęć opublikowanych na wolnych licencjach.

Wiem, jak podpisać zdjęcie wykorzystane np. w prezentacji (autor, link do źródła, licencja).
Przykłady
Materiały
c

Rozumiem różne modele biznesowe mediów i wiem, jaką rolę odgrywa w nich reklama i zbieranie danych o użytkownikach.
Wiem, że firmy płacą producentom filmów za pokazywanie przedmiotów z widocznym logo.

Wiem, że gazety drukowane i internetowe często w podobny sposób prezentują treści sponsorowane i artykuły informacyjne. Umiem rozpoznać sponsorowane treści.

Wiem, że portale publikują treści wzbudzające emocje i ciekawość, aby użytkownicy chcieli kliknąć w dany link, za co portal dostaje pieniądze od reklamodawców. Wiem, że takie treści często są niskiej jakości.

Wiem, że portale takie jak Facebook zbierają dane o każdym moim kliknięciu i wykorzystują te informacje do celów marketingowych. Umiem znaleźć informacje o tym w regulaminie serwisu.

Wiem, co to są ciasteczka i historia przeglądarki oraz jak je usunąć.

Wiem, że urządzenia mogą śledzić moją lokalizację.
Przykłady
Materiały
d

Przestrzegam netykiety i standardów etycznych w komunikacji.
Wiem, że publikowanie komunikatów nienawistnych i opartych na stereotypach jest niewłaściwe.

Szanuję opinie innych i jestem otwarty na dialog.

Aktywnie dbam o przyjazną komunikację, np. zgłaszam treści obraźliwe i mowę nienawiści administratorom.

Świadomie decyduję, co komunikuję publicznie, a czym dzielę się tylko z określoną grupą odbiorców.
Przykłady
Materiały
- Jak zgłaszać mowę nienawiści?
  
  Film z instrukcją
e

Dbam o swoją prywatność.
Wiem, że kiedy opublikuję coś online, nie mam już nad tym kontroli. Taka informacja nie będzie nigdy usunięta do końca i będzie można ją ze mną powiązać przez długi czas.

Regularnie sprawdzam i dostosowuję do swoich potrzeb ustawienia prywatności.

Wybieram silne hasła i dbam o ich bezpieczne przechowywanie.
Przykłady
Materiały
- Odzyskaj kontrolę w sieci. Odcinek I: przeglądarka
  
  Seria poradników fundacji Panoptykon dotyczących ochrony prywatności
f

Dbam o bezpieczeństwo młodzieży.
Znam prawne regulacje i wynikające z nich moje obowiązki związane z ochroną małoletnich i mediami.

Umiem wybrać grę odpowiednią dla danej grupy wiekowej korzystając z oznaczeń PEGI.

Umiem zainstalować oprogramowanie filtrujące w celu ograniczenia ryzyka dostępu do szkodliwych lub niebezpiecznych treści
Przykłady
Materiały
- Media i Twoje prawa
  
  Infografika przedstawiająca prawa i instytucje powołane do ich ochrony
g

Wykorzystuję media do działań społecznych.
Zabieram głos w debacie publicznej, np. na forum, w mediach społecznościowych, w konsultacjach publicznych.

Umiem zebrać poparcie w ważnej dla mnie sprawie, np. zakładając i promując internetową petycję.

Wpływam na swoją społeczność lokalną i staram się ją aktywizować za pomocą mediów.
Przykłady
Materiały
- Miejska gumka do mazania
  
  Jak za pomocą nowych technologii pokazać wizualny chaos przestrzeni publicznej i zaproponować zmiany (Towarzystwo Inicjatyw Twórczych ę)
- Jak zrealizować kampanię społeczną?
  
  Materiały Centrum Edukacji Obywatelskiej

Rozumienie praktyk medialnych młodzieży

a

Wiem, w jaki sposób młodzi ludzie korzystają z mediów i co wpływa na ich wybór (np. wiek, płeć, czynniki społeczno-kulturowe)
Umiem dotrzeć do badań i źródeł danych dotyczących praktyk medialnych młodzieży.

Obserwuję, jak młodzież korzysta ze smartfonów w różnych sytuacjach, np. spędzając czas z przyjaciółmi, w czasie nauki, warsztatów.

Rozmawiam z młodzieżą o korzystaniu z mediów. Pytam o ich ulubione strony internetowe, kanały YouTube, które śledzą, do czego używają smartfonów itd.
Przykłady
Materiały
b

Wiem, gdzie szukać informacji i materiałów związanych z edukacją medialną.
Śledzę artykuły i blogi dotyczące nowych trendów medialnych.

Korzystam z dobrych praktyk innych organizacji młodzieżowych lub związanych z edukacją medialną.

Szukam nowych lub zaktualizowanych materiałów poświęconych edukacji medialnej młodzieży.
Przykłady
Materiały
c

Umiem konstruktywnie odpowiedzieć na obawy nauczycieli i rodziców związane z korzystaniem z mediów przez młodzież.
Proponuję strategie komunikacji, które rodzice lub nauczyciele mogą stosować, aby zachęcić młodzież do rozmowy o właściwym i niewłaściwym korzystaniu z mediów.

Znam strategie negocjacyjne, które pomagają młodzieży określić ich własne limity korzystania z mediów.

Znam definicję uzależnienia i wiem, gdzie znaleźć pomoc w związku z uzależnieniem od mediów.

Wiem, czym jest zjawisko moralnej paniki i jak ważne jest spokojne i racjonalne podejście do korzystania z mediów przez młodzież.
Przykłady
Materiały
- Na co nie jesteśmy gotowi? Edukacja uczestnictwa a nowe technologie
  
  Poradnik Edukatora Medialnego dla nauczycieli, animatorow i rodziców w 10 odcinkach
- Biblioteka fundacji Dbam o Mój Zasięg
  
  Materiały dydaktyczne dotyczące m.in. fonoholizmu i bycia offline

Praca z grupą i rozwój

a

Umiem krok po kroku zaplanować działanie edukacyjne, np. warsztat.
Rozpoznaję umiejętności i poziom kompetencji medialnych grupy, z którą pracuję.

Dobieram działania realizujące założone cele.

Stosuję narzędzia i metody sprzyjające aktywności i zaangażowaniu grupy.

Stosuję proste metody monitoringu i narzędzia ewaluacji działań.

Szukam innowacyjnych sposobów korzystania z narzędzi medialnych.

Szukam inspiracji w innych dziedzinach i korzystam z nich przy planowaniu działań medialnych.
Przykłady
Materiały
b

Rozwijam swoje umiejętności i wiedzę.
Umiem znaleźć informacje na temat nowych narzędzi i aplikacji, wykorzystując np. sklepy z aplikacjami, blogi, dedykowane grupy w serwisach społecznościowych.

Używam dostępnych źródeł internetowych (np. tutoriali lub forów) przy nauce korzystania z nowych narzędzi.

Wymieniam doświadczenia z innymi edukatorami.

Uczestniczę w szkoleniach dotyczących kwestii technicznych, artystycznych, edukacyjnych lub prawnych, stosownie do moich potrzeb.
Przykłady
Materiały
- Koalicja Edukacji Medialnej i Cyfrowej
  
  Prozumienie organizacji pozarządowych, instytucji i osób działających w obszarze edukacji medialnej
- Edukacja medialna i cyfrowa
  
  Facebookowa grupa o edukacji medialnej, cyfrowej, interaktywnej i mobilnej

Świat informacji

Jak skutecznie szukać informacji?

Nie tylko fake newsy

Canva

Piktochart

Glogster

LearningApps

Animoto

WarszawaLab

Aplikacje mobilne dla kultury

Koduj.gov.pl

Cybernauci

Bezpieczeństwo dzieci online

Baza scenariuszy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

Prawo autorskie - podstawy

Otwarte Zasoby

Jak etycznie publikować w sieci?

Wizerunek – jak publikować legalnie?

Śledzenie użytkowników

Jak zarabiają media?

Jak w sieci stajemy się towarem? Komercyjny Internet od zaplecza

Jak zgłaszać mowę nienawiści?

Odzyskaj kontrolę w sieci. Odcinek I: przeglądarka

Media i Twoje prawa

Miejska gumka do mazania

Jak zrealizować kampanię społeczną?

Nastolatki 3.0

Rodzice i dzieci wobec zagrożeń dzieci w Internecie

Kompetencje cyfrowe młodzieży

Edukacja kulturalna i medialna - nowe trendy i wyzwania

Edukacja Medialna

Edukator Medialny

Na co nie jesteśmy gotowi? Edukacja uczestnictwa a nowe technologie

Biblioteka fundacji Dbam o Mój Zasięg

Koalicja Edukacji Medialnej i Cyfrowej

Edukacja medialna i cyfrowa